آموزش زبان گرجی

درباره این کلاس

زبان گرجی بر خلاف زبان فارسی که به گروه هندواروپایی تعلق دارد در شمار زبانهای قفقازی است که به گروه زبانهای کارتولی یا زبانهای ایبری گفته می شود. واژه  ایبری در زبان یونانی بیزانس به گرجستان شرقی گفته می شد.

گروه کارتولی شامل زبان های: گرجی، مگرلی، لازی و سوانی است.  زبان گرجی به زبان ادبی و علمی از زبان های کارتولی اطلاق می شود و زبان شناخته شده رسمی کشور گرجستان می باشد که دارای لهجه های متفاوتی است و به دو لهجه های شرقی و غربی تقسیم می شود.علاوه بر کشور جمهوری گرجستان؛ در بخشهایی از جمهوری آذربایجان، شمال ترکیه و در بسیار از روستاهای واقع در منطقه اصفهان ایران نیز به زبان گرجی سخن می گویند.

خط گرجی

یکی از قدیمیترین سیستم های نوشتاری جهان خط گرجی است. بر اساس روایات تاریخیکه در کتاب باستانی “سرگذشت کارتلی ” آمده است ، خط گرجی در دوره استقرار دولت گرجستان شرقی یا ایبریا در قرون 3-4پیش از میلاد مسیح نسبت داده می شود و گفته می شود که پرنواز(parnavaz)،  اولین پادشاه کارتلی( گرجستان شرقی) الفبای گرجی را اختراع نمود.با استناد به آثار مکتوب گرجی که در دسترس پژوهشگران قرار دارد، تاریخ موثق نوشتار گرجی از قرن پنجم میلادی آغاز می گردد .

قدیمیترین سنگنبشته گرجی به وسیله کوربو باستان شناس ایتالیایی در بیت الحم فلسطین نزدیک اورشلیم کشف شده و تاریخ کتابت آن حدود 433 میلادی تعیین گردیده است. در سرزمین گرجستان  قدیمیترین اثر خطی سنگنبشته ای است که بر دیوار کلیسای بولنیسی واقع در گرجستان جنوبی وجود دارد و تاریخ کتابت آن به 492 میلادی تخمین زده شده است. باید در نظر داشت که در اکتشافات اخیر در منطقه کاختی گرجستان شرقی، اشیایی بدست آمده است که تقریباً از قرن اول پیش از میلاد و اول میلاد بر روی آن جملات کوتاهی به الفبای گرجی نوشته شده است .

اینک در جهان بیش از سه هزار زبان وجود دارد ولی تعداد خط الفبا بیش از 14 نیست که یکی از آنها خط گرجی است. اساس الفبای گرجی را در طی عمر طولانی خود یعنی از قرن پنجم میلادی با صوت معینی مطابقت کامل دارد. از لحاظ تناسب و تطبیق نوشتار و تلفظ، الفبای گرجی فوق العاده کامل و عالی است. بدین معنی که در خط گرجی به همان صورت که در واژه نوشته می شود تلفظ نیز می شود و یک مثال عدم  مطابقت حروفو اصوات مشاهده نمی گردد. این خصوصیاتی است که خواندن زبان گرجی را آسان می کند. خط گرجی و شیوه نگارش آن کاملاٌ متفاوت از سایر زبانهای هند و اروپایی است و تعداد حروف صامتهای این زبان بیشتر از زبان های دیگر است.

الفبای گرجی

در طی 15 قرن اخیر تغییراتی در نوع الفبای، طرز ترسیم حروف و تعداد آن رخ داده است. آثار ادبی و تاریخی گرجستان با سه نوع الفبا دیده می شود که  هر یک دارای شکل منحصر بفرد خود است و تکمیل کننده الفبای قبلی برای تسریع در نوشتن بوده است.  این سه نوع الفبا عبارت است از:

1 – آسومتاورولی “asomTavruli”(asomtavruli ) ،2 – نوسخوری”nusxuri”(nuskhuri) و 3 –  مخدرولی”mxedruli”(Mkhedruli)

1- آسومتاورولی(asomtavruli)“asomTavruli”

این نوع الفبا از قدیم تا قرن نهم میلادی ادامه داشته ، از نظر شکلی خیلی ساده بوده و از دایره ،  نیمدایره و خط راست تشکیل شده است. دارای اندازه برابر و در یک خط نوشته می شد و از قرن نهم الفبای “نوسخوری”به تدریججایگزین آن می شود. هرچند بعد از آن نیز حروف یاد شده بر سردر کلیساها،آثار تاریخی  ودر مکاتبات مهم کشوری بعنوان سر تیتر دیده شده است.

2 – نوسخوری (nuskhuri) ”nusxuri”

این الفبا از قرن هشتم میلادی در متون ادبی و آثار تاریخی دیده می شود که در چهار خط،با اندازه های مختلف، بصورت شکسته و بهم چسبیده و سریع نوشته می شد. این نوع الفبا تا قرن یازدهم میلادی همراه با الفبای “مخدرولی”  دیده می شود .

3 –  مخدرولی (Mkhedruli) ”mxedruli”

این نوع الفبا از قرن یازدهم میلادی در متون گرجی دیده می شود و خط پیشرفته”نوسخوری ” است. در چهارخط،در اندازه های مختلف و ترسیم آن بشکل منحنی می باشد. اوایل از این خط فقط در مراسلات دولتی ونظامی استفادهمی شد، ولی در متون و اماکن مذهبی خطوط “آسومتاورولی” و “نوسخوری”کاربرد بیشتری داشت .

„مخدرولی“در ابتدا دارای 38 حروف بوده که امروز از 5 حروف آن دیگر استفاده نمی شود ولی گرجیان منطقه اصفهان  حرف(kh)ჴ( “خ” بدون دمش) را هنوز در گفتگو روزمرهاستفاده می کنند مانند:ჴარი( گاو)، ჴორცი(گوشت) و . . .

در حال حاضر الفبای امروزی زبان گرجی دارای 33 صدا و (33 حرف ) می باشد. در این زبان 5 حروف صدادار و 28 حروف بی صدا وجود دارد و از چپ به راست نوشته می شود .

بسیاری از حروف گرجی چه صدادار و چه بی صدا، دارای تلفظ برابربا فارسی است، ولی در بعضی از حروفمعادل فارسی آن وجود ندارد. این حروف دارای تلفظ خاص می باشند و برای یادگیری آن نیاز به تلاش و کوشش فراوان دارد.

زبان گرجی در موسسه ستاک طی 13 ترم آموزش داده می شود که هر ترم دارای 12 جلسه 90 دقیقه ای  می باشد. در ترم اول، زبان آموزان با حرف الفبای گرجی آشنا می شوند و خواندن و نوشتن را فرا می گیرند البته همراه با اندکی از نکات گرامری مورد نیاز. برای آموزش الفبا از کتاب خودآموز زبان گرجی” پسوبی” استفاده می شود.از این کتاب برای آموزش دستور زبان گرجی دردیگر ترم های نیز استفاده می شود.

از ترم دوم به بعد از مجموعه کتاب های აღმართი   (AGHMARTI) استفاده می شود که سطوح A1 تا C2+ را شامل می شود. این مجموعه دارای فایهای صوتی و ویديویی بی نظیریست که به همراه کتاب تمرین مجموعه ای بسیار کامل را ارايه کرده است. فراگیری زبان گرجی با استفاده از این سیستم علاوه بر اینکه شما را توانمند خواهد کرد در زمینه مکالمه های روزمره تا پیشرفته، توانایی انجام ترجمه انواع متون را نیز پیدا خواهید کرد. برای رسیدن به مکالمه روزمره حداقل 7 ترم لازم می باشد که علاقه شخصی با این زبان  و پشتکار زبان آموز نیز باید در نظر گرفته شود.